Mango Çekirdeği Nasıl Çimlendirilir?

Fotoğrafları sağa doğru kaydırın –>

Son 2 yıldır bahçe için en çok yaptığım aktivite elime geçen bütün mango çekirdeklerini çimlendirmek oldu diyebilirim : ) Bu deneyimlerimi de artık paylaşmanın zamanı geldi : ) Mango çekirdeği çimlendirmek isteyenlere de bu yazı güzel bir kaynak olur inşallah.

Öncelikle mango hakkında kısa bir bilgiyle başlayayım.

Anavatanı Hindistan olan mangonun 500’den fazla çeşidi olduğu söyleniyor. Meyvelerin kralı olarak bilinen mango meyvesi Afrika, Asya, Güney ve Orta Amerika gibi tropikal bölgelerde yaygın olarak yetiştiriliyor. Uzun ömürlü bir ağaç çeşidi olan mango ağaçları yüzlerce yıl yaşayabiliyor. 300 yaşında ve halen meyve veren mango ağaçları mevcutmuş. Dünya üzerinde üretilen tropik meyve üretiminin yaklaşık olarak % 50’lik kısmı, mangolara ayrılmaktaymış.

Bizim neyimiz eksik diyerek, biz de 2 yıldır mango ağacı edinme konusunda girişimlerde bulunmaya başladık. Ayrıca aşılı 5 farklı çeşit mangoyu da bahçemize ektik. Hangisi iyidir, bizim bahçemizde verimli olur bilemediğimiz için 1-2 yıl bekleyip göreceğiz. Bir yandan da tohumdan yetiştirdiğim mango fidanları da aşılık kıvama geleceğinden, verimli olan mangolarımızdan aşılamayı düşünüyoruz. Aşılamazsak da meyve verecektir, ama bu biraz daha uzun zaman alabilir  : )

Mango çekirdeği çimlendirmek benim hobim : )

Çimlendirdiğim meyvelerde en dikkat ettiğim konu soğuk hava zincirine girmemiş meyve olması.

Ben bu konuda biraz şanslıyım. Eşimin işi dolayısıyla sık sık Afrika seyahatleri oluyor, Bu seyahatler sonrası onun kahve tutkusu benim de mango sevdam başladı : ) İlk yediğim mangodan sonra, bunun yerine şeftali yerim, o daha güzel dediğimi hatırlıyorum. Şimdi ise meyveler arasında Mango favorim : )

Türkiye’de dalından koparıldıktan sonra soğuk hava zincirine girmemiş mango bulmak çok zor. Çünkü ülkemizde henüz mango üretimi yok denecek kadar az. Bu kadar az üretimi olan bir ürünü bizim marketten, pazardan bulmamız neredeyse imkansız. Yine de kendi bahçesinden gönderen üreticiler de var ülkemizde.

Marketten aldığım bir mango meyvesini de çimlendirdim, ama filiz çıkmasına rağmen çok çabuk kurudu. Tadı ise yurtdışından aldıklarımıza göre oldukça kötüydü. Mango sevdamdan etkilenen arkadaşlar marketten aldıkları meyveler konusunda hayal kırıklığı yaşadıklarını belirttiler. Bunun sebebi de ithal edilen mangolar, yolculuk sürelerinden dolayı erken hasat ediliyor, dolayısıyla çok tatlanmıyorlar.

Şu ana kadar çimlendirdiğim mangolar; Tayland, Senegal, Küba, Mısır, Kenya, en çok da Etiyopya mangosu. Erkencisi, geççisi, çeşit çeşit. Etrafımdaki arkadaşları seferber ettim. Yurt dışına çıkan arkadaşlarım, bana mango ya da mango çekirdeklerini getirdiler. Sağ olsunlar : ) Siz gidemiyorsanız arkadaşlarınızdan rica edin, bu da bir yöntem : )

Mango çekirdeğini nasıl çimlendirebilirsiniz?

Mango meyvesini kestiğiniz zaman çekirdeği meyve etine sıkı bir şekilde yapışıktır. Çekirdeği meyve etinden ayırdıktan sonra, dışındaki sert katmanı yarıp içinden iri bir fasulye tanesine benzeyen tohumu çıkarmanız gerekmektedir. Tohum çıkarma işlemini birkaç gün içerisinde, çekirdek özelliğini yitirmeden yapmanız gerekmektedir. Ben artık alışık olduğum için çekirdeği meyveyi keser kesmez çıkarıyorum, ancak çekirdeği 1-2 gün kuruduktan sonra çıkarmak daha kolay oluyor.

Artık en kolay kısmına geldik. Tohumu ıslak bir peçeteye, pamuğa ya da beze sarıp, bir poşetin içine koyun. Poşetin de ağzını bağlayın. Çekirdeğiniz 1-2 hafta içinde çimlenmiş olacak, hatta yaprak da verecektir. Daha sonra saksıya geçirebilirsiniz : )

 

Mango çekirdeğinin yapısı nasıldır? Tohumdan yetiştirdiğim mango aşı gerektirir mi?

Aşılama bir ağaçtan meyve alabilmenin ek kritik konularından biri. Babam aşı yapmayı biliyor, ama başlarda aşı kalemini nereden alacağız sorunumuz vardı. Babam sürekli eşime aşı kalemi de getir Afrika’dan diyordu. Neyse ki aşılı fidanlar aldık, Türkiye’de yetiştiren üreticilerle tanıştık, rahatladık : )

Mango çekirdekleri çeşide göre monoembriyonik ya da poliembriyonik yapıda olabilir.

 

Monoembriyonik çekirdek tek embriyo içerir. Yani bir tohumdan sadece bir fidan çıkar. Birçok meyvede olduğu gibi tohumdan yetiştirilen fidanların meyvesi ne birbirlerine, ne de ana ağaca benzer. Bu şekilde yetiştirilen mangoların verimli bir çeşitle aşılanması önerilmektedir. Tabi aşı alacak anaç bulunabilirse : )

Bu fidanım evdeki favorim, monoembriyonik çekirdekten yetişen bir meyve. Aşılanması gerektiği için şimdilik ev bitkisi : )

Bu fidanım bahçedeki favorim, Etiyopya mangosu, ilkbaharda daimi toprağına ekeceğiz : )

Poliembriyonik çekirdek birden fazla embriyo içerir. Bu embriyolardan en zayıf olanı dışında hepsi ana ağacın kopyasıdır. Benim çimlendirdiklerimde bir çekirdekten 5 fidan çıktığı oldu. Bu şekilde yetiştirilen fidanların aşıya ihtiyacı yoktur. Ancak hemen sevinmemek gerekiyor, çünkü çıkan fidanlar monoembriyonik çekirdekten çıkan fidanlara göre daha zayıf çıkıyor. Bu fidanlara iyi bakmak lazım.

Çıkan tohumun parçalı olup olmadığı fotoğrafta da görüldüğü gibi çok kolay anlaşılıyor.

 

Hadi şimdi çimlendirecek mango çekirdeği bulalım!

 

Kaynaklar:

agric.wa.gov.au

batem bilimsel makaleler

era.daf.qld.gov.au

 

Sevgiler.